میگ 21، پر تولید ترین هواپیمای جنگنده جت جهان است که تا به حال طراحی و ساخته شده است. سریع، کوچک و چالاک است و تا حال، سینه آسمان اروپا، آسیا، آفریقا و حتی آمریکا را شکافته و با مدرن ترین و کشنده ترین جنگنده ها هم روبرو شده است. رکوردهایی که این جنگنده تا به حال کسب کرده است، گاه تا رکوردهایی که جنگنده ای مثل فانتوم به دست آورده پیش می رود. میگ 21 فیش بد، به خاطر رادار قدرتمند یا سیستم های الکترونیکی گران قیمت مشهور نشده است. بلکه این پرنده، هواپیمای یک خلبان زبده است و مانند موم، در دست یک خلبان با تجربه نرم است. موتورهای اعتماد پذیر، نگهداری آسان و قابلیت های زیاد در برابر این ویژگی ها، همه و همه دست به دست هم داده اند تا یکی از مشهور ترین جنگنده های جهان را به عرصه نبرد بیاورند. در این مقاله، مطالبی را در مورد این هواپیما، خصوصیات و مدل های مختلف آن از نظر می گذرانیم.

میگ -19 اولین جنگنده مافوق صوت ساخته شده در شوروی سابق بود.  نمونه اولیه میگ -19 اولین پرواز خود را در سپتامبر سال 1953 و در سال 1955 تولید انبوه آن آغاز شد.

در حدود 10000 فروند از جنگنده های میگ-19در نسخه های مختلف، توسط اتحاد جماهیر شوروی، چین، لهستان و چکسلواکی ساخته شد. حدود 2000 فروند توسط جمهوری خلق چین ساخته شده و در بسیاری از کشورهای دیگر مورد استفاده قرار گرفته است.

تعدادی از کاربران این جنگنده از جمله کوبا، ویتنام شمالی، کره شمالی، عراق و همچنین بسیاری از کشورهای پیمان ورشو در اوایل دهه 1960 جنگنده های میگ-19 را از رده خارج و یا با جنگنده پیشرفته تر میگ-21 جایگزین کردند .

میگ-3  (به روسی ‎МиГ-3 ‏): یکی از جنگنده‌های روسیه در جنگ جهانی دوم بود.

ساختار اساسی این هواپیما همان میگ-۱ بود. میگ-۳ مشکلاتی که در هدایت و کنترل میگ-1 وجود داشت را مرتفع کرده بود. عملکرد این نمونه جدید تا حدودی با موفقیت همراه بود، با این وجود بعد از مشخص شدن معایب بسیار پس از آزمایشهای پروازی میگ-1، میکویان و گوروپچ تغییرات بسیاری را بررسی و اعمال کردند. بارزترین این تغییرات عبارت بودند از دو برابر کردن لایه‌های سطحی خارجی بالها بمنظور افزایش استحکام بالها، کشیده تر کردن دماغه هواپیما و جابجایی موتور و در نتیجه انتقال مرکز ثقل به قسمت‌های جلویی. این تغییرات به سرعت در خطوط تولیدی میگ-1 اجرا شد، و تا مارس ۱۹۴۱، روزانه ۱۰ فروند از این هواپیماها تولید و روانه پایگاه‌های هوایی می‌شد. این تولیدات مدت زیادی درون آشیانه‌ها باقی نماندند، قبل از آغاز مخاصمه رسمی میان آلمان و شوروی چندین درگیری هوایی میان این جنگنده‌ها با هواپیماهای شناسایی Junkers Ju 86 آلمان نازی حادث شد. در زمان آغاز عملیات بارباروزا، بیش از ۱۲۰۰ فروند از این نوع هواپیما در روسیه تولید شده بود.

میگ-۱ در پاسخ به نیاز جبهه‌ها و درخواست نیروی هوایی شوروی در ماه ژانویه ۱۹۳۹به جنگنده‌ای با موتور خطی ساخته شد. درابتدا هواپیما طراحی شده توسط تیم ساخت پولیکارپف، l-200 نام نهاده شد و کار خود را در ژوئن ۱۹۳۹، تحت نظارت و کنترل نیکولای پولیکارپف و دستیارش تتیویکین آغاز نمود. پولیکارپف شخصا به استفاده از موتورهای رادیال علاقه داشت، بهمین دلیل در آن زمان طرح را بر اساس نقشه  l-180ساخته شده توسط خودش پیش برد، اما زمانی که موتور خطی پرقدرت  Mikulin AM-37 ساخته شد او تصمیم به استفاده از موتور جدید در جنگنده در حال ساخت گرفت.

تصمیم درستی که وی در این زمان گرفت موجب ساخت کوچک‌ترین هواپیمای ممکن در آن زمان شد، به موجب آن توانست از وزن و پسای آن بکاهد، که در واقع فلسفه اصلی ساخت هواپیماهای کوچک بود.

تاریخچه : 

نمونه ی پیشرفته تر SA-19 Tunguska می باشد . طرح ساخت آن از سال 1990 توسط KBP Instrument Designe Bureau  آغاز شد و پس از تکمیل ساخت نمونه ی اولیه ی آن در سال1994در نمایشگاه MAKS 1995 برای اولین بار در معرض دید عموم قرار گرفت.بعد ازاین مدت بود که به دلیل عدم استقبال مشتریان و رکود وضعیت اقتصادی و بودجه ی ارتش روسیه پس از فروپاشی شوروی , توسعه ی طرح معلق ماندتا اینکه در بین تعجب همگان ، در سال 2000 امارات متحده ی عربی به اولین متقاضی آن تبدیل گشت . بعد از این بود که کمپانی سازنده برای جلب نظر امارات ، متعهد به طراحی مجدد و بهبود توانایی های پانتسیر شد. 

کاملا شبیه سیستم قبلی سام , یعنی سام 20 ( S-400 / S-300PMU-2 ) بوده اما با کمی تغییرات   S-400 / S-300PMU-3  و در نهایت SA-21 نام گرفته ، توسعه ی آن از پایان دهه ی 90 آغاز  و در سال 1999 تست های مقدماتی آن شروع شد . 

اولین شلیک آزمایشی آن در همین سال و در ایالت آستراخان با موفقیت همراه بود و برنامه ی ورود آن به خدمت به بعد از سال 2001 موکول گردید .

سرانجام تکمیل طرح در فوریه ی2004به پایان رسید ودر ماه آوریل همین سال سیستم برای اولین بار با موشک قدرتمند  48N6DM از آزمایش خود سربلند بیرون آمد. 

تاریخچه : 

S-300PMU-2 نسل جدیدی از سامانه های دفاع هوایی و ضد موشکی است که توسط Almaz Central Design Bureau توسعه یافته و در واقع ادامه ی راه S-300 SA-10 می باشد .طرح ساخت آن از سال 1992 آغاز شد . این سیستم تا کنون توسط شرکت های :

Almaz Central Design Bureau Machine Building Design Bureau

Novosibirsk Scientific Research Institute of Instruments

St. Petersburg Design Bureau of Special Machine

مورد بهینه سازی های متعددی قرار گرفته و در سال 1999 نیز وارد خدمت شد. 

معرفی :

سیستم دفاع هوایی 2S-6M Tunguska ، به وسیله ی روسیه توسعه یافته و در کشور مذکور به تانگوسکامعروف است. نام ناتوی این سلاح گریسون است و با سریال « SA-19» مشخص شده است. این سامانه یک سیستم خودکششی است که با ادغام مسلسل ضد هوایی و موشک های زمین به هوا به وجود آمده است و جهت جایگزینی شیلکا ساخته شده است و مخصوص دفاع هوایی در مقابل بالگرد ، موشک هوا به زمین و هواپیماهایی است که در ارتفاع پایین پرواز می کنند. اعتقاد بر این است که به کارگیری این سیستم علیه خودروهای زرهی و تانک نیز امکان پذیر باشد و مجموعه ی طرح ، تحت نظارت نیروی زمینی و دریایی ساخته شده است.

تاریخچه: 

 9K38 Iglaپس از موفقیت Igla-1 در سال 1983 به همراه موشک آن با کد 9M39  وارد ارتش سرخ شوروی شد و بعد ها نام SA-18 Grouse برای آن برگزیده شد. 

این سیستم پس از سال 1984 علاوه بر شوروی و روسیه در کشور های دیگری نظیر چین , پاکستان , بلغارستان و یوگسلاوی نیز تحت لیسانس روسیه به تولید رسیده است. 

 »گريزلي GRIZZLY « نام ناتوي اين موشك و SA-17 نام آمريكايي آن است. توسعه ي اين موشك توسط دفاتر طراحي «نيپNIIP »   «ژوكوفسكي»Zhukovsky »  » و «ويمپل» Vympel  در مسكو انجام و اعتقاد بر اين است كه كارخانجات اوليانوسكي Ulyanovsky »  » در طراحي و توسعه ي موشك فعال بوده است. شباهتهايي ميان موشك هاي دفاع هوايي SA-11 ، SA-17 روسيه و استاندارد(RIM66 ) آمريكايي به چشم مي خورد. نام روسي مجموعه سيستم SA-17 «اورال URAL » » و علامت مشخصه موشك بهينه سازي شده (BUK-M2-9M38M2 )مي باشد. 

 توسعه ی سیستم موشکی دفاع هوایی کوتاه برد و قابل حمل توسط یک نفر (man portable air defence) (MANPََADS)  از سال 1971 در کارخانجات Kolomna  OKB   آغاز شد. هر چند که  گزارش های اولیه حاکی از شباهت بسیار زیاد این سیستم  با مجموعه های پیشین ساخت استرلا  نظیر Strela 2 / SA-7  و  Strela 3 / SA-14  بود اما کمی بعد مشخص شد ایگلا طرحی کاملا پیشرفته تر و متفاوت به نظر می آید.

موشك سطح به هواي Tor-M1 يك سيستم پدافند هوايي سيار است. در سيستم هاي دفاع هوايي سيار، لانچر (مجموعة پرتابگر و موشكها) و رادار سيستم موشك به وسيله‏ي يك خودرو جابه‏جا مي‏شوند.

اين خودرو (معمولن زرهي) فقط براي جابه‏جايي سيستم موشكي به كار مي‏رود و اين قابليت را مي‏دهد تا از گزند شناسايي ماهواره‏هاي نظامي و هواپيماهاي شناسايي مصون بماند و مكان دقيق آن مشخص نشود. براي مثال در سيستم Tor-M1 ، مي‏توان در ساعت حدود 60 تا 70 كيلومتر مجموعه‏ي سيستم را به راحتي جابه‏جا نمود و توان جنگنده‏هاي دشمن را براي حمله و نابودي اين مجموعه كه ممكن است مكانش قبلا مورد شناسايي قرار گرفته باشد، خنثي كرد.